Download hier het rapport
Het project “Huishoudens met domeinoverstijgende kosten” betreft een experiment dat zich richt op gezinnen uit vier Maastrichtse wijken die in hoge mate gebruik maken van zowel medische als maatschappelijke/sociale voorzieningen over meerdere domeinen (zorgverzekering, WMO, Jeugdhulp, Participatie, WLZ). Het project is begin 2018 gestart en maakt deel uit van de pilot Blauwe zorg in de wijk. De interventie die plaatsvindt is de inzet van een gezinsregisseur met mandaat bij deze gezinnen.
Het projectidee kwam voort uit een inventarisatie die is uitgevoerd in aanloop naar de pilot Blauwe Zorg in de wijk (2016 en 2017) onder professionele zorg- en dienstverleners en burgers. Alle betrokken organisaties en een aantal burgers is gevraagd om casussen aan te leveren die gebundeld zijn in een Casussenboek.
Uit de inventarisatie kwam naar voren dat veel zorg- en hulpverleners niet weten wie er betrokken is bij kwetsbare cliënten/gezinnen en met welk doel en behandelplan men bezig is. Betreffende cliënten en gezinnen weten het vaak ook niet. Ook was een van de knelpunten dat er rondom probleemgezinnen vaak (te) veel verschillende professionele zorgverleners aanwezig waren met ieder zijn eigen takenpakket. Dit zorgde voor veel onrust bij de cliënt/het gezin.
Duidelijk kwam naar voren dat er hierdoor een stapeling van zorg- en welzijnsaanbod bestaat (dat niet wordt opgemerkt door de betrokken hulpverleners) waarbij er allerlei zorg en begeleiding is ingezet op basis van veel verschillende indicaties. Geconcludeerd werd dat het bij deze kwetsbare gezinnen ontbrak aan coördinatie en regie.
Hypotheses van Blauwe zorg in de wijk bij aanvang van dit project waren:
1) dat de inzet van een gezinsregisseur een positieve invloed heeft op de gezondheid van het gezin en de ‘kwaliteit van leven’ van de gezinsleden bevorderd
2) door de inzet van een onafhankelijk werkende gezinsregisseur met mandaat kosten bespaard worden bij deze gezinnen op het gemeentelijke en zorgdomein.
Hieronder worden de resultaten beknopt weergegeven van de interventies, worden aanbevelingen gedaan voor de toekomst en wordt de continuering/borging in 2021 kort beschreven.
Doel
Inzicht krijgen in hoe de zorg is georganiseerd in huishoudens waar hoge domein overstijgende kosten worden gemaakt, hoe dit ontstaat en hoe het anders kan met een integrale aanpak.
Resultaten
Interventie 1: Ontwikkeling werkwijze gezinsregisseur bij gezinnen met domeinoverstijgende kosten
Begin 2019 is een werkwijze van coaching door de gezinsregisseurs ontwikkeld op basis van de ervaringen met en feedback van de eerste vier gezinnen uit 2018.
Belangrijke kenmerken van de gezinsregisseurs: onafhankelijke positie, mandaat, voldoende ervaring en juiste competenties hebben.
Interventie 2 : Inzet gezinsregisseur bij gezinnen met domeinoverstijgende kosten (implementatie)
In totaal zijn 14 gezinnen intensief begeleid door een gezinsregisseur.
De gezinnen:
Voelen zich gezonder
Inzet gezinsregisseur als positief ervaren
Meer zingeving en kwaliteit van leven
Minder verschillende hulpverleners
Zijn meer tevreden over de zorg
Het mentaal welbevinden is beter
Van 12 gezinnen zijn maatschappelijke businesscases gemaakt. De interventie van de gezinsregisseur heeft een positieve invloed op de kosten van de zorg. In totaal bedraagt de besparing bij de 12 gezinnen ruim € 359.000. De gemiddelde besparing per gezin is ca. € 30.000,= berekend over de periode van de inzet van een gezinsregisseur van gemiddeld één jaar.
Minus de inzet van de casusregisseur is dit € 22.000,= per gezin per jaar.
Vanuit de Zorgverzekering zijn alleen de GGZ-kosten meegenomen. De grootste besparingen zijn te zien binnen het gemeentelijke domein De meeste betrokken hulpverleners ervaren de inzet van de gezinsregisseur als positief.
Aanbevelingen
Het gezin moet het vertrekpunt zijn in deze interventie.
Vroegtijdige integrale blik op gezinnen zou leiden tot nog meer efficiëntie
Betrek de cliënt en zorg voor transparante communicatie
Maak een implementatieplan voor brede en structurele invoering van onafhankelijke gezinsregisseur voor vergelijkbare gezinnen in de regio
Zet de integrale samenwerking conform ‘Krachtenbundeling Malberg’ door
Maak zowel voor gezinnen, aanbieders als financiers inzichtelijk wat de werkwijze oplevert
Continuering
Continuering gezinsregie en monitoring kosten zorg en sociaal domein in 2021
Expertise gezinsregisseurs wordt aan gemeentelijk beleid en uitvoering sociaal domein van gemeente Maastricht verbonden
Verbreden naar regio
Meer informatie?
Klik hier voor het rapport met alle resultaten.
Ingeborg Wijnands-Hoekstra (ZIO), programmamanager Blauwe Zorg in de wijk
i.wijnands@zio.nl
De subsidie van de pilot Blauwe Zorg in de wijk van de gemeente Maastricht, Zorgverzekeraar VGZ en Provincie Limburg, is zoals gepland per 31-12-2020 geëindigd. De pilot is beëindigd, maar de beweging is niet meer te stoppen.
Aangetoond is dat regionale samenwerking in de zorg werkt!
Gezinsregisseur Danny Martens met een van de gezinnen die hij heeft begeleid